Anoreksiya Nedir? Hastalığı kısaca tanımlayacak olursak bir psikolojik rahatsızlıktır. Yeme bozukluğu olarak da tanımlanır. Kişi psikolojik sebeplerden kaynaklı yemek yemeyi reddeder, yese de çıkarır. Tıbbi literatürde anoreksiya nervoza olarak tanımlanır. İntihar dışında ölüm ile sonuçlanan tek psikolojik hastalıktır. Yazının devamında bu hastalığın detaylarına inelim.
Sayfa İçeriği
Anoreksiya Hastalığının Oluşmasında Kimler Rol Oynar?
Bu hastalığın temel sebebi toplumun birey üzerinde yarattığı standart vücut baskısıdır. Kişi ergenliğe girdiğinde ailesinin, okul ya da başkaca sosyal çevresindeki arkadaşlarının, komşularının, akrabalarının ve hemen herkesin baskısı ile kendi vücudunu beğenmez. Bu beğenmeme durumunun oluşması sadece temas kurduğu insanlardan kaynaklı değildir. Neredeyse tüm dünyada kabul görmüş vücut profilleri vardır.
Anoreksiya Nervoza Hastalığında Toplumun Rolü
Her gün televizyon dizilerinde, sinema filmlerinde, internet ya da televizyon reklamlarında zayıflama üzerine içerikler ile karşılaşırız. Bu içerikler kilolu bireyleri bazen naif, bazense kaba bir şekilde ayıplayıp, toplum standartlarına uymadığı mesajını direkt ya da dolaylı yoldan verir. Zayıflamanın sağlık ile ilişkisinden değil, görsel kaygılardan olması gerektiği de bu mesajda bahsedilir. Bu reklamlarda genelde şişman ve vücudu “kötü” gözüken ve bu görünüşten mutsuz olan birisi olur. Fakat bu kişi spor, diyet ya da başkaca yöntemler ile zayıflamayı “başarır” ve oldukça güzel alımlı ya da yakışıklı bir görüntüye sahip olur.
Genelde bu görseller gerçek kişilerden ya da hikâyelerden oluşturulmaz. Fakat verdiği mesaj nettir. Kişi zayıflamalıdır. Şişman ya da kilosu biraz fazla ise çirkindir, uyumsuzdur, komiktir, kısacası aykırıdır.
Anoreksiya Kimlerde Daha Sık Görülür?
Bu hastalık genel olarak ergenlik çağında olan kişilerde meydana çıkar. Anoreksiya Nervoza bu yaşlarda görülmesinin sebebi ise kişinin henüz kendini, vücudunu tanımamış olması ve bir kişiliğinin oturmamış olmasıdır.
Anoreksi kız çocuklarında daha sık olmakla beraber erkeklerde de görülen bir hastalıktır. Nadiren de olsa erişkin bireylerde de ortaya çıkmaktadır.
Anoreksiya’nın Oluşumunda Ailenin Rolü
Kimi zaman bu durumu ailesinin davranışları da tetikleyebilir. Çocuğun ailesi kilo ya da diğer görsel detaylara çok değer veriyorsa bu durumun oluşma ihtimali vardır. Şiddet, baskı, geçimsizlik ya da diğer aile içi problemler de bu durumu tetikleyebilir.
Aile çocuklarına hiç şiddet uygulamamış, yoksulluk yaşatmamış ve ekonomik olarak cömert davranmış da olabilir. Fakat tüm bunları yaparken çocuklarını onaylamamış, desteklememiş ya da sevgilerini hissettirememişler ise çocuk onaylanma, sevilme kısaca görülme ihtiyacı hisseder. Bu isteğini aile dışında araması ise muhtemel bir davranıştır. Bu durumda kişi beğenilmek için farklı arayışlara yönelebilir. Bazen de Anorekiya hastalığını için tetikleyici olabilir.
Ergenlikte Anoreksiyanın Oluşmasında Yaşıtlarının Baskısı
Ortaokul ya da lise çağındaki bir genç artık sosyal bir birey olmaya başlar ve yaşıtları ile sosyal arayışlara girer. O yaşlarda sosyal başarı genel olarak güzellik ya da yakışıklılık ile eş değer olarak ilerler. Aynı zamanda bu yaşlardaki çocuklar oldukça acımasız olabilirler. Karşı tarafta yaratacağı tahribatı düşünmeden söz ya da davranışlarda bulunabilir. Bu dönem toplum içinde cahillik dönemi olarak adlandırılır.
Aneroksiya Oluşumdaki Ticari Faktörler
Yukarıda bahsettiğimiz reklamlar hayatımızın her alanında karşımıza çıkmaktadır. Televizyonlarda, sosyal medyada, izlediğimiz film ve dizlerde ürün yerleştirmede sürekli belirli bir fiziğe sahip kadın ve erkekler kullanılır. Bunun ticari sebebi güzel ve yakışıklı mankenlerin ürünün satışını arttırma beklentisidir. Fakat dolaylı yoldan da olsa kişide güzel ve yakışıklı profilinin sabitleşmesini sağlar.
Dizi ve filmlerinde çoğu ticari kaygılar ile yapıldığından, filmlerin izlenmesi için aynı profillere sahip kadın ve erkeklere rol verilir. Ülkemizde filmlerin ve dizilerin toplum üzerinde nasıl bir etki yarattığını hemen herkes bilmektedir. Çok uzak olmayan geçmiş zamanda bir dizide karakter senaryo gereği öldüğü için mevlitler yapılmış, gıyabi cenaze namazları kılınmıştır. Yine bir dizide karakter iki kardeşi idare ettiği gerekçesi ile havalimanında linç edilmek istenmiştir. Doğal olarak dizilerde yaratılan güzel ve yakışıklı profilleri de istenmeden de olsa anoreksiya nervoza hastalığını tetiklemektedir.
O yüzden ergenlik çağında Anoreksiya başlangıcının farklı sebepleri olabilir. Fakat hastalığın oluşmasının asıl sebebi, yukarıda bahsettiğimiz olayların ayrı ayrı oluşturduğu bir bütündür. Yani hemen herkes tarafından onay görmüş güzel, çirkin, yakışıklı profilleridir.