Boks Nedir? Boks, amatör ya da profesyonel olarak, belli kurallar dahilinde, iki sporcunun savunma ve saldırı hamlelerini iki uzvuyla ve gerekli materyaller ile yaptığı bir spor dalıdır.
Sayfa İçeriği
Kimler Boksör Olabilir?
Gerekli sağlık koşullarını oluşturan ve federasyon tarafından verilen lisansa sahip olan kişiler bu sporu yapabilir.
Karaciğer ve böbrek yetmezliği olanlar, kemik ya da kas rahatsızlıkları olanlar, kalp, şeker, tansiyon ve beyin rahatsızlıkları olanlar bu sporu yapamazlar.
Boks Materyalleri Nelerdir?
- Eldiven,
- El sargısı,
- Dişlik,
- Kask (sadece amatör boksta kullanılır),
- Konç,
- Şort,
- Boks ayakkabısı,
- Atlet (sadece amatör boksta kullanılır)
Boks Müsabakası Nasıl Yapılır?
Boks müsabakasına çıkmak için yukarıda materyalleri kuşanmanız gerekir. Lisansınız olsa bile maç öncesi doktor kontrolünden geçmeniz gerekir. Aynı zamanda maç öncesinde hakem tarafından dişlik, eldiven gibi materyal kontrolü yapılır.
Maçın ringde yapılması gerekir. Ringin ise iki tarafı vardır. Birisi mavi diğeri kırmızı olarak adlandırılır. Aynı zamanda şort ve atletlerinizin rengi köşenize uygun olmak zorundadır.
Maçı bir orta ve üç masa hakemi yönetir. Aynı zamanda sporcuların antrenörleri de olmak zorundadır.
Boks Kuralları Nelerdir?
Her boksör birbiri ile müsabık olamaz. Boksörler kilolarına ve boylarına göre sıkletlere ayrılırlar. En çok bilinen sıkletler ise şunlardır:
- Valter sıklet
- Tüy sıklet
- Kelebek sıklet
- Orta sıklet
- Ağır sıklet
- Süper ağır sıklet
Boks maçında sporcuların uyması gereken bazı kurallar da vardır. Bunlardan bazılarını şöyle tarif edilebilir:
- Şortun altında kalan hiçbir alana vuralamaz
- Kafa arkasına vurulamaz
- Enseden tutulup çekilemez
- Ayağa basılamaz
- Hakem maçı durdurur ise vurulamaz
- Sarılmak yasak
- Rakibe arkasını dönmek yasak
- Yumruk harici vuruşlar yasak
- Küfür ve tükürmek gibi spor ahlakı dışı hareketler yasak
- Antrenör havlu atar ise maç devam etmez
- Hakem ya da doktor maçı bitirir ise devam edemez
- Gözlük, kolye gibi bütün aksesuarlar yasaktır
- Amatör boksta sakal ve bıyık tıraşı olunması gerekir
Boks Maç Sonucu Nasıl Değerlendirilir?
Boks maçında puanlar esas alınır. Puanları ise hakemler tutar. Puan değerleri sporcuların isabetli ve etkili vuruşlarına göre değerlendirilir. Fakat puanlar dışı maç sonucu da belirlenebilir. Bunların bazıları şöyledir:
- Knock Down (Ayakta uyuma, 5-6 saniye şuur kaybı yaşaması)
- Kock Out (8 saniye şuur kaybı yaşanması ya da şuurun direkt kaybolması)
- Antrenörün havlu atması
- Maç öncesi kontrollerde uyumsuzluk olur ya da sporculardan biri maça çıkmaz ise maç başlamadan diğer taraf kazanmış sayılır.
Eğer puanlar eşit ise berabere kalınabilir. Boksun yakın tarihinde bu ve benzeri durumlarda raunt eklenebiliyordu. Fakat son süreçte raunt sayısı 3 ile 12 arasında sınırlandırıldı.
Bazı durumlarda ise boksörlerden puan silinebilir. Sporcu eğer art niyet ile kuralları çiğnerse hakem puan siler. Ayağa basmak, şortun altına vurmak, raunt gongundan sonra ya da hakem durdurduktan sonra vurmak bunlara örnektir.
Bu kurallardan bazıları profesyonel boksa geçildiğinde organizasyon yöneticilerine göre değişebilmektedir. Amatörden profesyonele geçmek ise boksörler arasında kask çıkarma olarak adlandırılır.
Boksörler boks maçlarından önce bazı hazırlıklar yaparlar. İdmanları da kapsayan bu hazırlıkların en önemlileri diyet ve uykudur. Diyet kilolarını ve doğal olarak sıkletlerini korumalarını sağlar. Aynı zamanda vücut sağlıkları içinde önemlidir. Düzenli uyku ise zihni ve vücudu dinç tutmaktadır. Zihin dinç olduğunda boksör daha iyi düşünebilir ve daha iyi bir oyun kurabilir. Vücudun dinç olması ise kas refleksi için önemlidir. Kasın belli bir hafızası vardır ve düzenli olarak oluşan darbelere karşı bu refleksi uygular.
Dünyaca Ünlü Boksörler
Mike Tyson – En genç dünya ağır sıklet boks şampiyonudur. 20 yaşında şampiyonluğu almıştır.
Muhammed Ali Clay – Dünyaca tanınmış ve başarılı bir boksördür. Müslüman olduktan sonra Muhammed Ali ismini almıştır. Aynı zamanda yardım sever faaliyetleri ve toplumsal duyarlılığı ile bilinir. 22 yaşında dünya ağır sıklet boks şampiyonu olmuştur.
Cemal Kamacı – Avrupa boks şampiyonu olan ilk Türk boksör Cemal Kamacı’dır. Boks yaptığı dönemlerde üst üste defalarca Türkiye şampiyonu olmuştur. Fakat o dönem ülkede boks lisansı verecek kurum olmadığından, Avusturya’dan lisans alıp profesyonel boksa geçmiştir.
Sinan Şamil Sam – Dünya Amatör Boks şampiyonudur. Aynı zamanda Avrupa şampiyonu ve dünya kıtalar arası şampiyonluğuna sahiptir.