Devlet Bankaları

Devlet Bankaları hakkında bu bilgileri daha önce duymamış olabilirsiniz. Devlet bankaları hangileri, Türkiye’deki devlet bankaları, e devlet banka gibi sorular herkesin gündeminde. Özellikle kredi çekmek ya da parasını yatırmak isteyen vatandaşlar devlet bankaları ile çalışmayı tercih ediyor. Bu yazımızda Türkiye’deki devlet bankaları hakkında bilgileri ve tam listeyi sizler için derledik.

Devlet Bankaları Kimindir?

Devlet bankaları adından da anlaşılacağı üzerine devletindir. Yani kamunundur. Kamu yararına çalışmalar yapar ve yine elde ettiği karı kamu yararına kullanır. Bu koşullar belli yasalar ve kararlar ile kontrol edilmektedir.

Bu bankalar hemen her bireyin belli oranlarda devlete ödediği vergilerden oluşturulmuştur. Doğal olarak bu bankalar devletin idaresindedir. Yani Türkiye Cumhuriyeti’nindir.

Devlet Bankaları Hangileridir?

Türkiye’deki devlet bankalarının bir kısmı vatandaşlar tarafından kullanıma açıktır. Bir kısım bankalar sadece kamu kuruluşlarına çalışır. Bazı bankalar ise yerli sermayeyi güçlendirmek adına büyük firmalara hizmet etmektedir. Peki, bu bankalar hangileridir?

Vatandaşın Kullanımında Olan Devlet Bankaları

1. Ziraat Bankası:

   Ziraat Bankası’nın temelleri Osmanlı Devleti’ne kadar dayanmaktadır. 1863 yılında Ahmed Şefik Mithad Paşa (Osmanlı Devleti’nde valilik, sadrazamlık ve Osmanlı’nın ilk anayasası olarak geçen Kanun-i Esasi’yi hazırlayan kişilerdendir) tarafından Memleket Sandıkları olarak kurulmuş kurumun devamıdır. Tarımın geliştirilmesine destek verir. Bundan kaynaklı ülkemizde daha çok çiftçilere verdiği uygun krediler ile bilinir. Halk arasında çiftçilerin bankası da denmektedir.

2. Vakıf Bank:

   1954 yılında kurulmuştur. Zamanla devlete bağlı birçok kurum tarafından yönetilmiş olsa da günümüzde Hazine ve Maliye Bakanlığı, Vakıf Bank Emekli sandığı, Türkiye Varlık Fonu en büyük hissedarlarıdır. Bir kısım varlığı ise halka açıktır. Kuruluşundan bu yana ülkede bireysel ve kurumsal birikimi çoğaltmayı hedeflemektedir. 2020 yılında yapılan bir araştırmada Türkiye’nin en büyük 3. Bankası olarak belirlenmiştir.

3. Halk Bankası:

   1938 yılında dönemin esnaf ve zanaatkârlarını geliştirmek için kurulmuştur. Günümüzde hala en ucuz ve kolay kredi veren bankaların arasındadır. Kurulduğu yıldan bu yana ülkede birçok işletmenin temellerine kumu taşıyan yegâne kuruluştur.

Devlet Kurumlarının Kullanımında Olan Devlet Bankaları

1. İller Bankası:

   İller Bankası, Mustafa Kemal Atatürk’ün isteği üzerine 1933 yılında kurulmuştur. Kuruluş amacı yerel yönetimlere (bilinen adıyla belediyeler) ve il özel idarelerine hizmet vermektir. Fakat bir süre sonra özel idarelere verilen destek farklı sebeplerden kaynaklı çekilmiş ve sadece yerel yönetimlere hizmet vermeye başlamıştır. Günümüzde 18 şubesi vardır ve banka tamamen devlet sermayesi ile kurulmuştur. İller Bankası Anonim Şirketi olarak geçmektedir. Fakat şirket olması sizi yanıltmasın tamamen devlete bağlı bir kamu kuruluşudur.

2. Kalkınma ve Yatırım Bankası:

   1975 yılında kurulmuştur. İlk adı Devlet Sanayi ve İşçi Yatırım Bankası’dır. Bir süre sonra yine devletin bankası olan Turizm Bankası ile birleştirilmiştir. Yıllar içinde ismi değişse de son ismi Kalkınma ve Yatırım Bankası Anonim Şirketi’dir. Yine ismi sizi yanıltmasın tamamı devlet kontörlünde ve Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlıdır. Amacı sağlık, enerji, sanayi, turizm ve eğitim sektörlerinin gelişimi için yatırım ve finansman desteği sağlamaktır.

3. Türk Eximbank:

   Türkiye İhracat Kredi Bankası olarak da bilinen Türk Eximbank, 1987 yılında kurulan devlet bankasıdır. Ülkede ihracatı ve döviz getirecek diğer ticari faaliyetleri destekleyen bir bankadır. Bankanın bütün sermayesi Hazineye aittir. Yani devletin bankasıdır.

Devlete Bağlı Katılım Bankaları

Katılım bankaları yıllardır hem ülkemizde hem de yurt dışında faaliyet göstermektedir. Fakat son yıllarda isimleri daha da duyulur olmuştur. Katılım bankası İslami usuller doğrultusunda çalışmaktadır. Bilindiği üzere Kur’an’ı Kerim faizi haram kılmıştır. Bankaların gelirlerinin büyük bir kısmı ise faiz üzerinedir. Bu yüzden katılım bankaları, müşterilerinin yatırdığı paraları faiz üzerinden işlemez. Direkt banka olarak yatırım yaptığı projeye müşterisini kar ve zarar ortağı olarak müşterinin sermayesi oranında dâhil eder. Katılım bankalarından zarar etmek düşük olasılıklı bir durumdur. Çünkü müşterisini de zarara ortak ettiğinden, yatırımlarını daha ince eleyip sık dokuyarak seçer. Ülkemizde bulunan devlete bağlı yatırım bankaları şunlardır:

1. Ziraat Katılım Bankası

2. Vakıflar Katılım Bankası

3. Emlak Katılım Bankası

Ziraat Katılım Bankası’na ilk yatırımı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yapmıştır. Ayrıca Emlak Katılım Bankası zaman içinde kapanmış olsa da 2019 tarihinde tekrar faaliyet izni almıştır.