KOAH nedir?

Koah nedir? Koah belirtileri nelerdir? Koah hastalığı tedavisi nasıl? Bu yazımız da günümüzde sıkça rastlanan Koah hastalığı ile ilgili araştırma yaptık ve bunu sizler için yazıya döktük. KOAH tehlikeli bir hastalıktır ve Koah hastalığında dikkat etmeniz gerekenleri sizler için araştırdık. İlk olarak Koah nedir? başlığımız ile makalemize buyurun başlayalım.

 

 

 

KOAH nedir?

Koah nedir? KOAH, Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığıdır. Akciğerlerdeki hava yollarının şişmesi ve tıkanması ile ortaya çıkar. KOAH zamanla kötüleşebilir. Tedavi edilemez fakat kontrol altına alınabilir.

KOAH’a neden olan iki ana solunum hastalığı vardır bunlar:

• Amfizem
• Kronik bronşit

Amfizem, ciğerlerdeki küçük hava keselerine zarar verir. Normalde bu hava keseleri nefes alıp verirken gerilir. Amfizem bu hava keselerinin sertleşmesine neden olur. Esneyemediğinde içine hava hapsolur. Bu nefes almak zorlaşır ve KOAH hastasının yorgun hissetmesine neden olur.

Kronik bronşit, solunum yollarının kızarmasına, şişmesine ve tahriş olmasına neden olur. Solunum yollarında fazladan mukus (balgam) ürer ve bu da havanın alınıp verilmesini engeller. Bu durum mukus üretimine ve öksürmeye ayrıca nefes darlığı hissetmenize neden olur. KOAH’lı birçok insanda bu iki rahatsızlıkta bulunur.

KOAH nedenleri

• Sigara, KOAH’ın bir numaralı sebebidir.
• Diğer sebepler şunlar olabilir:
• Alfa-1 antitripsin adı verilen genetik bozukluk
• Pasif sigara içiciliği
• Hava kirliliği
• Çocukluk döneminde ortaya çıkan akciğer enfeksiyonları
• Astım

Belirti ve bulgular nelerdir?

Merdivenlerden inip çıkarken nefes darlığı hissetmek veya geçmeyen öksürük ile kendini gösterir. Bazı insanlar nefes darlığı hissetmenin normal olduğunu düşünür, ancak normal değildir.

KOAH’lı kişilerde aşağıdaki semptomların biri veya tamamı görülebilir:

• Fiziksel aktivite ile ortaya çıkan nefes darlığı
• Halsiz hissetmek
• 3 aydan uzun süre devam eden öksürük
• Mukus çıkarmak
• Hırıltılı solunum
• Soğuk algınlığı, grip ya da zatürree gibi bazı enfeksiyonlara yakalandığında iyileşmenin uzun sürmesi

Bu belirti ve semptomları yaşıyorsanız doktorunuza görünün!!!

Sigara içenler ya da daha önce sigara içip bırakanlar KOAH geliştirme riski altındadır. Sigara içmeyen bazı kişiler de KOAH hastalığına yakalanabilir. 40 yaşın üzerindeyseniz ve sigara içiyorsanız veya daha önce sigara içtiyseniz KOAH olabilirsiniz.

KOAH semptomlarınız olup olmadığını araştırmak için bu hızlı testi yapabilirsiniz:

• Sürekli olarak öksürüyor musunuz?
• Sürekli olarak balgam çıkarıyor musunuz?
• Basit işlerde bile nefes darlığı yaşıyor musunuz?
• Nefes alırken hırıltı sesi duyuluyor mu?
•  Sık soğuk algınlığı yaşıyor musunuz veya soğuk algınlığınız genellikle daha uzun sürüyor mu?

Teşhis nasıl konulur?

KOAH’ı teşhis etmek için doktorunuz size sağlık geçmişiniz hakkında sorular soracaktır. Sorulardan bazıları şunlar olabilir:

• Sigara kullanıyor musunuz? Ya da daha önce sigara içtiniz mi?
• Nefes darlığı çekiyor musunuz?
• Nefes darlığınızı kötüleştiren şeyler neler?
• Öksürüyor musunuz? Ne zamandan beri öksürüyorsunuz?
• Balgam çıkarıyor musunuz?
• Ailenizde akciğer hastalığı olan birey var mı?
• Çocukken akciğer enfeksiyonu geçirdiniz mi?

• Spirometri

Spirometri, KOAH’ı teşhis etmek için en güvenilir yoldur. Nefesinizi üflediğinizde havanın hızı ve miktarı ölçülen test türüdür. Yukarıdaki semptomlardan herhangi birine sahipseniz ve nefes darlığı çekiyorsanız, doktorunuz sizi spirometri testi için yönlendirecektir.

• Göğüs röntgeni

Göğüs röntgeni, ciğerlerinizde hasar olup olmadığının görülmesine yardımcı olacaktır. Bu röntgen, akciğerlerinizde amfizem varsa gösterir. KOAH’ı teşhis etmek için sadece göğüs röntgeni yeterli olmayabilir.

• Oksimetre

Bu test, kanınızdaki oksijen miktarını ölçer. Bu test tek başına KOAH’ı teşhis etmez ancak teşhise yardımcı testlerden biridir.

• Diğer testler

Doktorunuz BT taraması, kan testi ve diğer laboratuvar testleri gibi farklı testler de isteyebilir. Doğru tanı için kan çalışması ve diğer laboratuvar testleri birlikte yapılır.

Tedavi nasıl yapılır?

KOAH tedavi edilemez fakat semptomlar kontrol altına alınabilir. Erken teşhis, yaşam tarzında yapılan bazı değişiklikler ve uygun ilaç tedavileri normal yaşam sürmenize ve daha iyi hissetmenize yardım sağlar. KOAH’lı her insan aynı semptomları taşımaz ve tedavi kişiden kişiye değişiklik gösterebilir.

• Sigarayı bırakmak

Sigarayı bıraktıysanız tebrikler! Sağlıklı kalmak ve KOAH’ın ilerlemesini durdurmak için en iyi şeyi yaptınız. Sigara içiyorsanız artık bırakma zamanı gelmiştir. Bazı insanlar KOAH’a yakalandıktan sonra bırakmanın bir anlamı ifade etmediğini düşünüyor ancak bu doğru değil. Bırakmak, akciğer hasarının artmasını önler ve göğüs enfeksiyonları riskini azaltır, öksürük ve mukus oluşumu azalır.

• KOAH ilaçlarınızı düzenli olarak alın

KOAH ilaçları KOAH’ı tedavi etmez ancak semptomları kontrol altına alabilir. Doktorunuz size uygun ilaçlar yazacaktır.

• Grip ve zatürree aşıları

Grip ve zatürre için aşılar kişiyi bu hastalıklara karşı koruyacaktır ve alevlenme riskini azaltır. Her yıl grip aşısı olmanız gerekir. Çoğu insan yalnızca bir kez zatürre aşısına ihtiyaç duyar, ancak bazılarının ikinci bir doz aşıya ihtiyacı olabilir.

• Oksijen tedavisi

KOAH hastası olan her bireyin “oksijen alması” gerekmez. Bununla birlikte, KOAH kaynaklı akciğer hasarı varsa ve kandaki oksijen seviyesi düşükse oksijen tedavisine ihtiyaç duyulabilir.

• Akciğer nakli

Akciğer nakli de bir tedavidir. Akciğer nakli sigara içmeyen ve akciğer nakli olmazsa hayatta kalamayacak bazı kişiler için bir seçenek olabilir. Akciğer naklinin yapılması için belirli şartlar vardır ve bunları taşırsanız, nakil için bekleme listesine alınırsınız. Bekleme süresi uzun olabilir. Ameliyat riskli olabilir. Nakil olan kişiler, hayatlarının geri kalanında bağışıklık sistemini güçlendiren ilaçlar alması gerekir.

Akciğer hacim ameliyatı

Bu ameliyat, KOAH’lı kişilerin daha iyi nefes almasına yardımcı olmak amacıyla yapılır. Doktorunuz bu tür bir ameliyat için uygun olunduğuna karar verirse, nefes darlığını gidermeye yardımcı olabilir. Ameliyat sırasında hasarlı akciğer parçaları çıkarılır.

Tetikleyiciler nelerdir?

KOAH hastası olunduğunda ciğerler zayıflamıştır. Ciğerler hava kirliliğinden ya da soğuk algınlığından korunamaz. KOAH’ı kötüleştirebilecek şeylerden nasıl kaçınacağınızı bilmek önemlidir.

• KOAH’lı birçok kişiyi tozlu ya da dumanlı hava nefes almasını zorlaştırır. Ayrıca kokular, soğuk hava, iç ve dış hava kirliliği, nem veya rüzgar etkileyebilir. Tetikleyicilerinizin neler olduğunu öğrenin ve buna göre davranın.
• Araç egzozu, orman yangını veya diğer dumanlar kötü hava kalitesine neden olur.
• Evinizdeki havayı temiz hale getirerek, temiz tutun. Odaları havalandırın ve sık sık tozları alın. Evinizde kimyasal kullanmayın. Güçlü kokusu olan şeylerden kaçının ve bunun yerine doğal temizlik ürünlerini deneyin.

Alevlenmeleri önlemek için aşağıdakileri deneyin.

• Kendinize dikkat edin ve soğuk algınlığı, grip ve diğer bulaşıcı şeylerden uzak durmaya çalışın
• Tüm ilaçlarınızı belirtildiği gibi kullanın
• Sağlıklı beslenin
• Yeterli uykunuzu uyuyun
• Egzersiz yapın
• Hasta olan insanlarla mesafeli olun
• Grip aşısı yaptırın ve zatürre aşısı yaptırmanız gerekip gerekmediğini sorun
• Ellerinizi gerektiği gibi (20 sn. sabunlayın) yıkayın

Alevlenmenin Erken Uyarı İşaretlerini Tanıyın

Alevlenme dönemlerinin belirtisi şunlar olabilir:

• Normalden daha fazla yorgunluk
• Nefes darlığı
• Daha fazla öksürük
• Balgamın renginde değişiklik (sarı, yeşil ya da kahverengi)
• Mukusun miktarında artış
• Ateş
• Soğuk algınlığı
• Boğaz ağrısı
• Ayak bileklerinde şişlik
• Uzanmak yerine oturarak uyumaya ihtiyaç duyma
• Hasta veya kötü hissetmek

KOAH alevlenmeleri birdenbire ve beklenmedik bir şekilde başlayabilir. Bu nedenle KOAH alevlenme döneminde nasıl davranmanız gerektiğini bilin. Hızlı bir şekilde tedavi olmak, ciddi şekilde hastalanma riskini azaltabilir ve akciğerleriniz daha fazla zarar görmez. Daha ciddi uyarı işaretlerinden bazıları göğüs ağrısı, mavileşmiş dudaklar veya parmaklar ve kafa karışıklığı olabilir. Bunlardan bazıları sizde varsa en yakın acil servise gitmelisiniz.

KOAH bir kronik hastalık mıdır? Kronik hastalıklarda nasıl bir yol izlemek gerekir? Tüm detaylar Kronik Hastalıklar Nerede Yazıyor? adlı makalemizde. Farklı sorularınız için saglik.gov.tr ‘yi ziyaret edebilirsiniz.